Gezondheid vinden we steeds belangrijker en daarvoor is voldoende slaap noodzakelijk. Een koele kamer en een goed matras helpen om lekker in slaap te vallen, zegt slaapwetenschapper Verena Senn.
Verena Senn
Slaapwetenschapper
Wat doet een slaapexpert?
“Ik houd me bezig met alle aspecten van slaap, zoals in slaap vallen. Door de komst van elektrisch licht is ons slaapritme wezenlijk veranderd. Vroeger luisterden we naar onze biologische klok (dag- en nachtritme), die ons vertelde wanneer het tijd was om te gaan slapen en op te staan. ’s Avonds maakt het lichaam melatonine aan waardoor we slaperig worden.
Dankzij kunstlicht en onze mobiele telefoon (blauw licht) blijven we langer actief. Daardoor is ons oer-slaapritme verstoord geraakt en wordt de melatonine pas later aangemaakt. Mijn kennis over slaap zet ik om naar tips en adviezen en ik help bij het verbeteren van producten die hiermee te maken hebben, zoals matrassen of slaapgadgets.’’
Wat kunnen mensen doen, als ze niet goed slapen?
“Zorg voor slaaproutine. Ga dagelijks zoveel mogelijk op dezelfde tijd slapen. En gebruik ’s avonds niet te veel cafeïne, dat houdt je wakker. Ook kun je twee uur voor het slapengaan beter niet meer eten en sporten. Verder is het belangrijk dat je slaapkamer gelucht is. Je lichaamstemperatuur fluctueert, overdag hoger dan ‘s nachts. Dat is een natuurlijk proces. Is je kamer te warm, dan koel je niet genoeg af en dat verstoort je slaap.
De kwaliteit van je beddengoed heeft ook invloed op de temperatuur van je lichaam. Een matras en dekbed van ademend materiaal zorgen dat je lichaam de warmte beter kwijt kan en hebben zo effect op je nachtrust.
Tot slot is de afwezigheid van fel licht belangrijk om goed in slaap te kunnen vallen. ’s Avonds heb je baat bij gedimd, geel licht. ’s Morgens is fel licht prima, zodat je makkelijk wakker wordt. De televisie en je smartphone geven, door de sociale interactie en het blauwe licht, ’s avonds te veel onrust. Om in slaap te vallen, heb je meer baat bij een rustig muziekje of een boek.”
Slapen we wel genoeg?
“Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat we gemiddeld zo’n acht uur slaap nodig hebben om goed te functioneren en gezond te blijven. Nu slapen we gemiddeld nog maar zo’n zeven uur per nacht. Eigenlijk te weinig en het heeft een negatieve invloed op onze gezondheid (je wordt bijvoorbeeld sneller ziek), op ons uiterlijk en onze emotionele balans. Met acht uur slaap herstelt je lichaam optimaal.”
Zijn er verschillen tussen mannen en vrouwen en leeftijdsgroepen?
“Tussen kinderen en volwassenen zeker. Baby’s slapen zestien tot twintig uur per dag en ook jonge kinderen slapen vaak meer. Bij tieners en pubers verschuift de biologische klok. Vroeg gaan slapen druist daar tegenin en daarom willen ze zo laat mogelijk naar bed. En slapen ze vaak lang uit.
Volwassenen hebben gemiddeld acht uur slaap nodig, net als ouderen, ook al wordt vaak het tegenovergestelde gezegd. Ouderen slapen vaak wel korter, maar dat komt doordat ouderen minder melatonine aanmaken. En overdag doen ze nogal eens korte slaapjes, waardoor ze ’s nachts vaker wakker zijn. Ouderen slapen dus gefragmenteerder. Verschillen tussen vrouwen en mannen zijn er eigenlijk niet veel. Wel vallen vrouwen wat vroeger in slaap dan mannen.”
Welke slaaptrends zijn er?
“De belangrijkste trend is dat er nu heel veel aandacht is voor de kwaliteit van slaap. Tien jaar geleden maakte niemand zich daar druk over. We hadden het druk en dus sliepen we minder, punt. Inmiddels vinden we, onder invloed van trendsetters en lobbyisten, een goede nachtrust weer belangrijk. Bijvoorbeeld dankzij mensen die een burn-out hebben gehad en zich bewuster worden van de invloed van slaap op hun gezondheid. Je ziet ook allerlei gadgets op de markt verschijnen, zoals slaaptrackers, die bijhouden hoe en hoelang je slaapt en bijdragen aan een gezonde slaaproutine.
