De kracht van een lach voor mensen met dementie

Ruim een kwart van alle mensen met dementie in Nederland woont in een zorginstelling. Een groep die voor veel mensen on­zichtbaar is, maar niet voor de CliniClowns.

Al 30 jaar komen de CliniClowns op plekken waar zij afleiding en plezier kunnen bren­gen aan iedereen die bang, eenzaam of verdrietig is en de kracht van een lach hard nodig heeft. De afgelopen jaren spelen zij steeds meer voor mensen met dementie, want het blijkt dat deze mensen veel liefde, plezier en speelsheid beleven aan de clownsbezoeken. Het spel dat daarbij ontstaat tussen hen en de clowns gaat van heel groot tot piepklein: een zacht liedje, een aanraking en een knipoog.

Alles wordt lichter en luchtiger

Dat een clownsbezoek een positief effect heeft op mensen met dementie zien de medewerkers van de zorginstellingen waar zij wonen van dichtbij. “Je ziet ze ontspannen”, vertelt medewerker Ria van den Dragt – Vis, werkzaam bij woonzorgcentrum Ittmannshof voor ouderen met ge­heugenproblemen, waar sinds 2021 maandelijks CliniClowns bewoners bezoeken. “Toen ik de eerste keer hoor­de dat de CliniClowns bij ons kwamen spelen, was ik sceptisch. Clowns? Is dat niet te kinderachtig? Maar vanaf het moment één, was ik om. Je ziet zulke bijzondere dingen gebeuren als de CliniClowns er zijn. Alles wordt lichter en luchtiger en de clowns sluiten goed aan bij hun belevingswereld. De week kan haast niet beter beginnen voor de bewoners, maar ook niet voor ons. Want die vrolijke sfeer blijft nog lang hangen!”

Er loopt een lijntje van de een naar de ander

Jacqueline, werkzaam als CliniClown Böwö in het woonzorgcentrum, heeft maandelijks contact met de bewoners. Zo schuift ze bijvoorbeeld rustig aan een tafel waar mevrouw Ponsteen zit, die diep in zichzelf is verzonken. Böwö heeft een blauwe, rubberen bal vast die ze zacht heen en weer rolt. Ondertussen neuriet ze een liedje. Mevrouw Ponsteen ontspant en neemt de bal over en rolt hem terug. Zo rolt de bal rustig heen en weer. Dan, voor het eerst, kijkt ze Böwö recht in de ogen. Ze lachen allebei; er loopt een wonderlijk, broos lijntje van de een naar de ander. Heel onverwachts legt ze haar hand op die van Böwö. Een klein lachje, nog een blik in elkaars ogen en dan verzinkt ze weer in haar eigen wereldje.

Alleen mogelijk door giften

CliniClowns is volledig afhankelijk van giften en nalatenschappen, aangezien zij geen subsidie ontvangen. De bezoeken bij Ittmanshof worden onder andere mogelijk gemaakt door inkomsten uit de nalatenschappen van mensen die CliniClowns een warm hart toe dragen.